Geometrische vormen zijn essentieel om de wereld om ons heen te begrijpen. Ze zijn overal te vinden: van de oudheid tot heden, in wiskunde, architectuur, natuur en kunst. Zelfs door de mens gecreëerde ordening wordt geleid door de dynamiek van natuurlijke processen. Minimalisme in de beeldende kunst is fundamenteel verweven met de geometrie, strevend naar reductie tot de meest primaire elementen, het vierkant, de cirkel of driehoek. Vaak wordt dit genre benoemd als een veld zonder diepere betekenis of persoonlijkheid, maar niets is minder waar.

Mijn eerste stappen in de beeldende kunst werden beïnvloed door de rigoureuze benadering van schilderkunst van Ad Reinhardt en de systematische processen in de walldrawings van Sol LeWitt. Geleidelijk is de serene herhaling en de subtiele variatie binnen ogenschijnlijk strakke structuren, zoals we die kennen van Agnes Martin, gaan resoneren met de ritmische opbouw in mijn werk. 

Met het uitzicht op de contouren van de Romaanse basiliek van Oudenbosch, groeide ik op in een gezin met vier kinderen. Mijn vader was een eenvoudige, hardwerkende metselaar en mijn gereserveerde, lieve moeder was er altijd voor ons. Als kleuter vond ik het heerlijk om stilletjes met mijn zachte potlood laag over laag arcerend te ontdekken wat er verborgen ging in mijn toverkrasblok. Een paar jaar ouder was ik op regenachtige zondagmiddagen huizen of portretten aan het tekenen, of speelde samen met mijn oudere broer en jongere zusjes het spel Memory. Later op de middelbare school ging mijn aandacht naar de meetkunde, het onderdeel van de wiskunde dat zich bezighoudt met vormen en afmetingen. Ondanks goede cijfers voor wiskunde en tekenen koos ik voor een beroep met zekerheid en behaalde de master advanced nursing practice in de cardiologie. Deze periode, gekenmerkt door precisie, observatie en diepgaande menselijke interactie, heeft, hoewel anders van aard, ongetwijfeld mijn blik op de wereld en de systemen daarin mede gevormd, elementen die nu terugkomen in mijn artistieke praktijk. 

Als de kerkklokken luiden komen herinneringen boven. Aan de donkere verlatenheid in de basiliek, aan vaders liefdevolle gebaar met het collectemuntje, aan moeders boeiende vertellingen over haar jeugd in de duistere kloostergangen en aan het mogen voelen van mijn zusjes hand in haar allerlaatste momenten. Het gemis maar tegelijk een warm gevoel van verbondenheid is dan daar. 

Een verscholen familieverhaal vormt de kern van mijn schilder- en tekenproces, onmisbaar om een meditatief gevoel te ervaren en over te brengen. De interactie tussen verhaal en mijn interpretatie doet een uniek en individueel perspectief ontstaan. Ik zoek continu naar de juxtapositie tussen eenvoud van compositie en toch veel aandacht voor detail. Het confessionele aspect hoeft niet direct zichtbaar te zijn, maar door langer te kijken blijft de innerlijke beleving niet langer verborgen.

Mijn werkwijze start met lezen, schrijven en het bezoeken van plekken die refereren naar het verleden. Dit versterkt de geestdrift om me in mijn atelier terug te trekken. De eerste verkenning met papier dat de patina van mijn ouders kindertijd draagt, laat de connectie tussen relaas en emotie groeien. Het bescheiden formaat sluit zich hier geruisloos bij aan. Het getal vier en gelijkheid van zijdes zijn een dankbaar en vertrouwd thema. Werken evolueren van geometrische composities tot monochroom ogende vlakken waarbinnen lijnen en rasters waarneembaar blijven of zich verschuilen. Deze lijnen symboliseren orde, beperking van vrijheid, het rooster in de kerkelijke biechtstoel, paden in de besloten kloostertuin en patronen in akkers en velden. De puurheid van het verhaal maakt dat lijnen en vlakken uit het lood mogen gaan; gevoel is belangrijker dan de strakheid van het bestaan. 

Het onderzoek naar een passende uitstraling gaat verder in sober getemperde tinten van dunne lagen olieverf, potlood en inktpen op dragers van berken multiplex, verlijmd Hahnemühle papier of fijn gekorreld Fabriano papier. Het onderscheid tussen schilderen en tekenen vervaagt. Een samenspel van pigment aanbrengen en reduceren, waarbij de richting van lichtinval een nuance van kleur naar de oppervlakte brengt. Kleuren die verbergen of bekennen, waarbij het grijs domineert. Grijs is een uiting van evenwicht, compromis en geborgenheid - kernwaarden die ik van mijn moeder heb meegekregen.

Yvonne Willemse, Breda 2025